İtalya Başbakanı Mario Draghi'nin geçen Nisan ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı "diktatör" diye nitelemesinin ardından iki lider bugün bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. İtalya Başbakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre görüşme "verimli ve dostane" geçti.
İki ülke arasında diplomatik gerilime yol açan "diktatör" vakasının ardından Draghi ve Erdoğan ilk kez resmi bir görüşme yaptı. İtalya Başbakanlığı kaynakları BBC Türkçe'ye yaptıkları açıklamada, görüşme talebinin Draghi'den geldiğini teyit etti.
Aynı kaynaklar görüşmenin, İtalya'nın başkanlığını yürüttüğü G20'nin Ekim sonunda yapılacak liderler zirvesi ve Draghi'nin öncesinde düzenlemeyi amaçladığı olağanüstü Afganistan toplantısı kapsamında yapıldığını belirtti.
Görüşme sonrası yapılan resmi açıklamada şu ifadeler kullanıldı:"Başbakan Mario Draghi, bugün Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile detaylı bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Verimli ve dostane görüş alışverişinde, Afgan kriziyle ilgili son gelişmelere ve bunun bölgesel düzeydeki etkilerine odaklanılarak, uluslararası toplumun G20 de dahil olmak üzere çeşitli forumlardaki eylem olasılıkları üzerinde duruldu."
Draghi'nin Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, Ekim sonunda Roma'da yapılacak G20 liderler zirvesine "davetini yinelediği" de belirtildi.
İki lider ayrıca Libya konusunda da görüş alışverişinde bulundu.
İtalya-Türkiye arasındaki "mükemmel ikili ilişkiler" ve "tüm sektörlerde İtalyan-Türk ortaklığını daha da güçlendirme fırsatlarının" da ele alındığı belirtildi.
İletişim Başkanlığı'ndan açıklama
AA'nın haberine göre Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı da görüşmeyle ilgili açıklama yaptı.
Açıklamaya göre Erdoğan, NATO müttefiki İtalya'dan, "Türkiye'nin ilişkilere atfettiği öneme mütenasip karşılık görmeyi beklediklerini" ifade etti.
Görüşmede, 2021 yılının 7 ayındaki ikili ticaret hacminin 13 milyar dolara yaklaşarak, salgın öncesindeki seviyesini geçtiğini belirten Erdoğan, bu ivmeyi hızlandırdıkları takdirde 30 milyar dolarlık hedefi kolayca yakalayabileceklerini dile getirdi.
Cumhurbaşkanlığı açıklamasında Erdoğan'ın, Afganistan'ın Taliban'ın kontrolüne geçmesiyle sahada yeni bir durum oluştuğunu, insani yardımların ulaştırılması konusunda Taliban ile angajmanın sürdürülmesi gerektiğini, aksi takdirde göç baskısının daha da artacağını ifade ettiği belirtildi.
G20 başkanlığını yürüten İtalya, Afganistan'da Taliban'ın yönetimi ele geçirmesinin ardından bu konuda olağanüstü bir zirve düzenleme gayretinde. İtalya Başbakanı Draghi bu çerçevede son günlerde aralarında Çin, Rusya, Hindistan gibi birçok ülkenin liderleriyle telefon görüşmesi yapmıştı.
Bugünkü Draghi-Erdoğan görüşmesi ise iki liderin "diktatör" krizi sonrası kamuoyuna açıklanan ilk teması oldu.
İtalya Başbakanı 8 Nisan'daki bir basın toplantısı sırasında, Avrupa Birliği (AB) liderlerinin Türkiye ziyareti sırasında yaşanan protokol tartışmalarıyla ilgili bir soruyu yanıtlarken şunları söylemişti:
"Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın davranış şekline kesinlikle katılmıyorum, uygun olmadığını düşünüyorum. Komisyon Başkanı Von der Leyen'ın maruz kaldığı aşağılama beni çok üzdü. Fakat burada üzerinde durmamız gereken bir şey var: adını koyalım, bu 'diktatör' diyebileceğimiz kişilere ihtiyacımız da var. Görüş, fikir, davranış ve toplum vizyonu açısından farklılıklarımızı dile getirmekte açık olmalıyız, ama ülkemizin çıkarları için iş birliğine de hazır olmalıyız. Doğru dengeyi bulmalıyız."
Bu sözler sonrası İtalya'nın Ankara Büyükelçisi Massimo Gaiani, Dışişleri Bakanlığı'na çağrılmıştı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da, "Draghi'nin Cumhurbaşkanımız hakkındaki çirkin ve hadsiz ifadelerini kuvvetle kınıyor, kendisine iade ediyoruz" demişti.
Erdoğan: Densizlik, terbiyesizlik
Erdoğan ise yaklaşık bir hafta sonra bu sözlere, "İtalya Başbakanı'nın yapmış olduğu açıklama tam bir densizliktir. Tam bir terbiyesizliktir. Türkiye-İtalya ilişkilerinin tam iyi bir noktaya geleceğini umduğumuz bir dönemde bu Draghi denilen adam bu açıklamayı yapmak suretiyle, aramızdaki münasebetlere maalesef baltayı vurmuştur" diye yanıt vermişti.
İtalyan basını, diplomatik kanallarla ikili ilişkilerin onarılmaya çalışıldığını ancak Draghi'nin geri adım atmaya yanaşmadığını yazmıştı.
İki liderin bugünkü telefon görüşmesi sonrasında, İtalya başbakanlık kaynaklarına "Afganistan krizi ikili ilişkilerin onarılması çabalarında hızlandırıcı etki yaptı mı" şeklindeki sorumuza "Yorum yok" yanıtı aldık.
