Eğitim-iş: Samandağlı Çocukların Eğitiminden De Bakanlık Sorumlu Değil Midir? Eğitim-iş: Samandağlı Çocukların Eğitiminden De Bakanlık Sorumlu Değil Midir?

TÖB-SEN, MEB'in okullara yazı göndererek iş bırakma eylemi yapan öğretmenlerin uyarılmasını istemesine tepki gösterdi.
Tüm Öğretmenler Birliği Sendikası(TÖB-SEN) Yürütme Kurulu, gönderilen yazıya tepki göstererek “Sendikal eylem kararlarının kaynağı uluslararası çalışma örgütü sözleşmeleri ve hukuksal kazanımlardır. Hiçbiri suç değildir!” dedi.
Milli Eğitim Bakanlığı, 13 Ocak'ta iş bırakma eylemi sonrası okullara gönderilen yazıyla iş bırakma eylemine katılan öğretmenlerin uyarılması istendi.
TÖB-SEN Yürütme Kurulu, gönderilen yazının öğretmenlere tehdit içerikli ve sendikal hakların kullanımını engellemeye yönelik olduğunu vurgulayarak, baskı, tehdit ve yıldırma çabalarına rağmen eğitim emekçilerinin sendikal hak ve özgürlüklerini savunmaya devam edeceklerini duyurdu.
MEB'in yazısının Anayasaya aykırı olduğunu ve geri çekmesi gerektiğinin altını çizen TÖB-SEN açıklamasında “Millî Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü, Millî Eğitim Müdürlüklerine, 13.01.2025 tarihinde gerçekleştirilen iş bırakma eylemine katılanlara tebliğ edilmesi için 29.01.2025 tarih ve ...-125472138 sayılı bir yazı göndermiştir.
Bu yazı, öğretmenler için bir tehdit niteliğinde olup sendikal eylemler sırasında başkalarının haklarının gasp edildiği vurgulanmaktadır. Oysa sendikamızın bugüne kadar gerçekleştirdiği tüm eylemler – bu iş bırakma eylemi de dâhil olmak üzere – hukuki çerçevede yapılmış; bilimsel, kamusal ve fırsat eşitliğini gözeten eylemler olmuştur.
Bu tür eylemler, halk çocuklarının temel hakkı olan eğitimin niteliğinin artırılması ve aydınlık bir gelecek talebiyle gerçekleştirilmiştir. Dolayısıyla söz konusu yazının asıl amacının, sendikal haklara yönelik bir tehdit olduğunu biliyoruz.
TÖBSEN, aşağıda özetlenen hukuk kuralları çerçevesinde sendikal eylem kararlarını almış olup gerçekleştirdiği eylemler her zaman sendikal hak ve özgürlüklere dayalı olmuştur.
Buna göre:
1. İş Bırakma Eyleminin Dayanağı ve Meşruiyeti
TÖBSEN, 08.01.2025 tarih ve 081 sayılı karar ile 13.01.2025'te 1 günlük iş bırakma eylemi kararı almıştır. Sendika üyeleri, bu karar doğrultusunda eyleme katılmıştır.
İş bırakma eylemi, sendikal haklar kapsamında olup ulusal ve uluslararası düzenlemelerle güvence altına alınmıştır.
2. Ulusal ve Uluslararası Hukuki Dayanaklar
Anayasa:

Madde 53/2: Kamu görevlileri sendika kurma ve etkinlik yapma hakkına sahiptir.
Madde 90/5: Uluslararası sözleşmelerin kanunlarla çelişmesi hâlinde uluslararası sözleşmeler esas alınır.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Sözleşmeleri:
87 No'lu Sözleşme (Madde 2, 3/1, 3/2): Kamu otoriteleri, sendikal hakları sınırlayamaz. 
151 No'lu Sözleşme (Madde 3): Kamu çalışanları, çıkarlarını savunmak için eylem yapabilir.
Avrupa Sosyal Şartı ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi:
İlgili hükümler, sendikal faaliyet hakkını tanımakta ve devletlerin müdahalesini yasaklamaktadır.
3. Yargı Kararları ile İş Bırakma Eyleminin Meşruiyeti
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Kararları:
Karaçay/Türkiye Davası, Kaya-Seyhan/Türkiye Davası, Şişman ve Diğerleri/Türkiye Davası: Türkiye, sendikal faaliyetleri engellediği için mahkûm edilmiştir.
Urcan ve Diğerleri/Türkiye Davası: Sendikal eyleme katılan sendikasız veya farklı sendika üyesi çalışanlar da korunmalıdır.
Danıştay Kararları:
Danıştay 12. Dairesi: Kamu çalışanlarının iş bırakma eylemlerine disiplin cezası verilemeyeceğine hükmetmiştir.
Danıştay 2013/10057 E., 2013/10231 K. Kararı: Sendika üyesi olmasa bile iş bırakma eylemine katılan kamu çalışanları ceza alamaz.
Anayasa Mahkemesi Kararı (2013/8463 Başvuru No, 18.09.2014):
Sendikal faaliyet kapsamında verilen disiplin cezası, sendika hakkının ihlali olarak değerlendirilmiştir.
4. Sendikal Hakların Engellenmesi ve Hukuki Sonuçları
TCK Madde 118: Sendikal faaliyetin engellenmesi suçtur ve cezai, hukuki, idari yaptırımlar doğurur.
MEB'in 29.01.2025 tarihli yazısı (İlgi c)): İş bırakma eylemini hukuka aykırı şekilde engellemeye çalışmaktadır.
Öğretmenlere baskı yapılması, sendikal haklara müdahale niteliğindedir.
5. Talep ve Sonuç
MEB'in anayasaya aykırı yazısını geri çekmesi gerekmektedir.
Sendikal haklarımızı kullanmamız nedeniyle üyelerimizin tehdit edilmesi ve baskı altına alınması kabul edilemez.
TÖBSEN olarak bu tür hukuksuz işlemler karşısında her türlü hukuki yola başvuracağız.” ifadelerine yer verdi. 
Foto-Haber: Neslihan Sağaltıcı
 

Editör: Nezahat Fırıncıoğulları