Taşeron işçiler kamu istihdam hayatının en dezavantajlı, en mağdur kesimleri arasında bulunuyor. 696 sayılı KHK çıktığından bu yana birçok taşeron kadro alalı 5 yıl olmasına rağmen bazı kurum ve kuruluşlarda hala kadro yok. İlimiz başta olmak üzere, birçok yerde “taşeron işçilere kadro” sözü çoğu taşeron çalışanı için havada kaldı. Türkiye’de taşeronlaştırma 2002 yılından sonra zirveye çıktı. Kamudaki taşeron işçi sayısı 1 milyonu buldu. Kamudaki taşeron işçilerin kadro talebi yıllarca görmezden geldi. Ak Parti 2015 Kasım seçimlerinden önce ilk kez kadro sözü vermek zorunda kaldı. Konu ne zaman gündeme gelse “Yasa üzerine çalışıyoruz” denildi, 100 gün içinde tutulacağı söylenen söz 2 yıl boyunca tutulmadı. Ve nihayet 2017 yılı sonuna yaklaşılırken çalışmalar yeniden hız kazandı “Tasarı Meclise gelecek” açıklamaları yapılmasına rağmen düzenleme ancak 24 Aralık 2017 tarihinde yayınlanan 696 sayılı KHK ile yapıldı. Taşeron şirketlerden kadroya geçişler Nisan 2018’ de gerçekleştirildi. Kadro talebi için dile getirilen “Şartsız, Koşulsuz, Ayrımsız Kadro” sloganı gerek düzenlemedeki aksaklık, gerek teknik konulardan kaynaklı olarak on binlerce taşeron kadro hakkından yararlanamadı. KHK çıkarken milyonlarca taşeron işçi için umut kapısı olsa da KHK kapsamında kadroya geçiş esnasında başta KİT’ler olmak üzere %70 engeline takılanlar, karayolları, yemekhane çalışanları, kiralık araç şoförleri (Başbakanlık kapatılırken buradaki şoförlere bir düzenleme ile kadroya geçirildi), Hastane bilgi işlem sistemi personeli, radyoloji görüntüleme çalışanları, laboratuvar çalışanları, diş protez ihalesi çalışanları, ihale şartnamesi mağdurları (Esasında asıl işi yapmalarına rağmen ihaleye çıkış yöntemi nedeniyle kadro alamadılar.) Ve burada sayamadığımız 4 Aralık kriteri ve çeşitli teknik nedenlerle birçok taşeron işçi kadro hakkından faydalanamadı. YÜZDE 70 ENGELİ NEDİR? Yüzde 70 engeli, 696 sayılı KHK çıkarken, KHK içerisindeki bir madde nedeniyle bir takım personelin kadroya alınmamasını ifade ediyor. Konu ile ilgili KHK maddesi şu şekilde; İhale “hizmet alımı” ihalesi olsa bile ihaledeki personel gideri yüzde 70’in altında ise (ya da yukarıdaki koşulların biri ya da birkaçı karşılanmıyorsa) bu ihaleler, “personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı” sayılmayacak. Böylece örneğin malzemeli yemekhane ihalelerinde ya da araçlı şoför çalıştırma ihalelerinde personel gideri yüzde 70’in altına düşenler herhangi bir kadro alamadı. TAŞERONDA KALANLAR ÇÖZÜM BEKLİYOR Kamuda 696 sayılı KHK'nın çıkmasının ardından yüz binlerce kişi kamuda işçi olarak kadroya alınsa da, hala kadroya alınmayan on binlerce kişinin varlığı biliniyor. Üstelik bu konuda bakanlıklara her soru önergesi verildiğinde hala kamuda kadro alamayan taşeronlar olduğu da biliniyor. 2022 yılının da en büyük problemlerinden olan kamuda taşeronda çalışan ve kadrolu istihdam edilmek isteyenler sorunun çözümü için acil haber bekliyor. Foto-Haber:Neslihan Sağaltıcı